‘खानदानी रोग ।’ मधुमेह, उच्च रक्तचाप जस्ता रोगलाई हामी चलनचल्तीको भाषामा यसै भन्छौ । यसो भन्नुको खास अर्थ छ । यसले सौखिन र आरमदायक जीवन विताउन चाहनेहरु यस रोगका सिकार बन्छन् । यसबाट के बुझ्न सकिन्छ भने मधुमेह रोग लाग्नुको पछाडि तपाईको जीवनशैली धेरै हदसम्म जिम्मेवार छ ।
हाम्रा कति आनीवानी यस्ता छन्, जसले मधुमेह रोग निम्त्याउने कारक बन्छ । के हुन् त ति बानी ?
१. राती अबेरसम्म बस्नुहुन्छ
यदी तपाई राती अवेरसम्म बस्नुहुन्छ , कम सुत्नु हुन्छ, अनिदो बस्नुहुन्छ भने तपाई बिस्तारै मधुमेहको चपेटामा पर्नुहुनेछ ।
चुरोट खाने तथा रातको समयमा भोजन गर्ने लगायतका बानीले पनि मधुमेह निम्त्याउँछ । तपाई आफ्नो तौलप्रति वेपर्वाह हुनुहुन्छ वा तौल नियन्त्रण गर्नुहुन्न भने त्यसले मधुमेहको खतरा सामान्य अवस्थामा भन्दा डेढ गुना बढी बढाउँछ ।
२. लामो समय टिभी हेर्नुहुन्छ
अनौठो लाग्नसक्छ, टेलिभिजन हेर्दा मधुमेहको खतरा ? सहि हो । पिट्सवर्ग विश्वविद्यालयको एक अध्ययनले यसै भन्छ । त्यस अनुसार तपाई जति धेरै लामो समय टेलिभिजनअघि विताउनुहुन्छ, उत्तिनै मधुमेहको खतरा हुन्छ ।
३. विहान नास्ता गर्नुहुन्न
तपाईले भोग्नुभएकै होला, जसले विहानका नास्ता गर्दैन, उसले दिनभरमा क्यालोरीयुक्त खानेकुरा तथा बढी चिल्लो खानेकुराको सेवन गरिरहेको हुन्छ । यसबाहेक, तपाईले शरीरलाई आवश्यक पर्ने खानेकुरा समेत खानुहुदैन । जसले गर्दा तपाईको इन्सुलिनको स्तर बढ्न सक्छ, र तपाईलाई मधुमेह हुनसक्छ ।
४. अल्छी गर्नुहुन्छ तर, मीठो खानुहुन्छ
नेपालीमा उखानै छ, ‘अल्छे तिघ्रो, स्वादे जिब्रो ।’ धेरैमा यस्तै बानी हुन्छ । काम गर्न वा शारीरिक गतिविधि गर्न जाँगर नचलाउने तर, खानेकुरा भने मीठा-मीठा चाहिने । यस्तो बानीले तपाईलाई चाडै मधुमेहको औषधी सेवन गर्नुपर्ने अवस्थामा पुर्याउँछ ।
५. अत्याधिक मात्रामा रिफाइन्ड कार्वोहाइड्रेटको सेवन
मैदायुक्त पाउरोटी, सेतो चामल, मैदा लगायतका खाद्यान्नको प्रयोगले तपाईको शरीरलाई ज्यादामात्रामा इन्सलिन उत्पादन गर्न प्रेरित गर्छ र त्यसलाई शरीरले छिटै सोस्ने गर्छ । यसले गर्दा तपाईलाई धेरै भोक लाग्ने गर्छ । परिणामस्वरुप तपाई ज्यादा खाना खानुहुन्छ । यसले मधुमेह निम्त्याउँछ ।
६. घाममा नबस्ने
हामीले घामबाट प्राकृतिक रुपमा भिटामिन डि प्राप्त गर्छौ । यद्यपी हामी घाममा बस्न रुचाउँदैनौ । यस्तो बानीले शरीरमा भिटामिन डीको अभाव हुनजान्छ । फलत टाइप २ मधुमेहको खतरा हुन्छ ।
७ धेरै तनाव लिनुहुन्छ
तनाव तथा चिन्ता मधुमेहको एउटा प्रमुख कारण हुनसक्छ । किनकी तनाव तथा चिन्ता हुदाँ शरीरले कार्टिसोल नामक हर्मोनको उतपादन गर्छ, जसले इन्सुलिन एक्टिविटीलाई बढाउँछ, यसले तपाईको रगतमा चिनीको मात्रालाई समेत बढाउँछ ।
८. दिनभर बसेर काम गर्नुहुन्छ
कतै तपाई पनि पूरै दिन बसेर काम गर्नु त हुन्न ?अफिसमा झण्डै आठ घण्टा बसेरै काम गर्ने र घरमा गएर पनि टिभीमै दिन व्यतित गर्नुहुन्छ भने तपाईहरुलाई पनि मुटुरोग तथा मधुमेहको जोखिम बढी हुनसक्छ ।
९. सस्तो भाडामा खाना तताउने बानी
न्युयार्क विश्वविद्यालयको एक वैज्ञानिकहरुले पत्ता लगाए अनुसार प्लाष्टिकको भाडामा खाना तताउनाले प्लाष्टिकको भाडामा पाइने दुई केमिकल्सले इन्सुलिनबाट तपाईको प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई बढाउँछ, जुन मधुमेहको प्रारम्भिक लक्षण हो । यसले विशेषगरी, युवा तथा बालबालिकालाई हानी पुर्याउने गर्छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस